Πώς ενθαρρύνουμε την καλή συμπεριφορά στο παιδί μας;

Έχετε προσέξει ότι συνήθως κάνουμε παρατήρηση στα παιδιά όταν συμπεριφέρονται με τρόπο που δεν μας αρέσει; Στην ουσία, τι κάνουμε; Τονίζουμε την αρνητική τους συμπεριφορά. Τους μαθαίνουμε ότι για να ασχοληθούμε μαζί τους πρέπει να είναι άτακτα. Τότε συνεχίζουν την αρνητική συμπεριφορά και κάπως έτσι μπαίνουμε σε έναν φαύλο κύκλο. Αντί λοιπόν να τα επιπλήξουμε όταν δεν μας αρέσει αυτό που κάνουν, ας τα επιβραβεύσουμε όταν συμπεριφέρονται σωστά.

Πρακτικές συμβουλές θετικής προσέγγισης

Αυτή η θετική και εποικοδομητική προσέγγιση είναι συχνά ο καλύτερος τρόπος για να καθοδηγήσουμε τη συμπεριφορά του παιδιού μας. Ας δούμε μερικές πρακτικές συμβουλές για την ενεργοποίηση αυτής της θετικής προσέγγισης.

Αποτελούμε με τη συμπεριφορά μας πρότυπο

Χρησιμοποιούμε τη δική μας συμπεριφορά για να καθοδηγήσουμε το παιδί μας. Μας παρακολουθεί για να δει πως συμπεριφερόμαστε – και αυτό που κάνουμε είναι συχνά πολύ σημαντικότερο από αυτό που λέμε. Για παράδειγμα, εάν θέλουμε το παιδί μας να πει «παρακαλώ», χρειάζεται να το λέμε πρώτα εμείς. Εάν δεν θέλουμε το παιδί να φωνάζει, μιλάμε ήσυχα και ήρεμα, πρώτα εμείς.

Εκφράζουμε πρώτα εμείς τα συναισθήματά μας

Εκφράζουμε τα δικά μας συναισθήματα. Με αυτόν τον τρόπο το βοηθάμε να δει τα πράγματα από τη δική μας πλευρά. Για παράδειγμα, «αναστατώνομαι επειδή υπάρχει τόσος θόρυβος που δεν μπορώ να μιλήσω στο τηλέφωνο».

Επιβραβεύουμε το παιδί μας όταν συμπεριφέρεται σωστά – όταν δεν το περιμένει!

Όταν το παιδί μας συμπεριφέρεται με τρόπο που μας αρέσει, κάνουμε θετικά σχόλια. Για παράδειγμα, «Μα τι ωραία που παίζεις μόνος σου με τα παιχνίδια σου! ή Μου αρέσει πολύ ο τρόπος που έχεις συνδυάσει τα χρώματα». Αυτό λειτουργεί καλύτερα πριν χυθούν οι μπογιές στο πάτωμα και αρχίσουμε τις φωνές!
Αυτή η θετική ανατροφοδότηση αποκαλείται περιγραφικός έπαινος γιατί λέει στα παιδιά συγκεκριμένα τι κάνουν καλά. Και δεν ξεχνάμε ότι εάν τα παιδιά έχουν επιλογή, συχνά θα αναζητήσουν αρνητική προσοχή.

Πάμε κοντά του

Όταν πλησιάζουμε το παιδί μας, μπορούμε να καταλάβουμε αυτό που μπορεί να αισθάνεται ή να σκέφτεται. Το βοηθά να επικεντρωθεί σε αυτό που λέμε. Αν είμαστε κοντά του και έχουμε την προσοχή του, δεν είναι απαραίτητο να το κάνουμε να μας κοιτάξει.

Ακούμε!

Για να ακούσουμε ενεργά, μπορούμε να κάνουμε ένα νεύμα καθώς το παιδί μας μιλάει και να επαναλάβουμε αυτό που νομίζουμε ότι αισθάνεται. Για παράδειγμα, «Ακούγεται σαν να νιώθεις πραγματικά λυπημένος που τα μπλοκ σου έπεσαν κάτω». Όταν το κάνουμε αυτό, μπορεί να βοηθήσει τα μικρά παιδιά να αντιμετωπίσουν την ένταση και δύσκολα συναισθήματα όπως η απογοήτευση, που μερικές φορές οδηγούν σε ανεπιθύμητη συμπεριφορά. Αισθάνονται ότι τα σεβόμαστε και νιώθουν παρηγοριά.

Τηρούμε τις υποσχέσεις μας

Μην τάξεις σ’ άγιο κερί, και σε παιδί κουλούρι, λέει ο λαός.  Όταν τηρούμε τις υποσχέσεις μας, καλές ή κακές, το παιδί μας σέβεται και μαθαίνει να μας εμπιστεύεται. Μαθαίνει ότι δεν θα αθετήσουμε την υπόσχεση όταν υποσχεθήκαμε κάτι ωραίο και μαθαίνει επίσης να μην προσπαθεί να μας αλλάξει γνώμη όταν έχουμε εξηγήσει τη συνέπεια. Έτσι, όταν έχουμε υποσχεθεί βόλτα μετά το φαγητό, ας μη βρούμε δικαιολογία για να μην πάμε. Όταν λέμε ότι θα φύγουμε από τη βιβλιοθήκη εάν το παιδί μας δεν σταματήσει να τρέχει, είμαστε έτοιμοι να φύγουμε μόλις το κάνει.

Δημιουργούμε ένα περιβάλλον για καλή συμπεριφορά

Το περιβάλλον γύρω από το παιδί μας μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά του, έτσι μπορούμε να διαμορφώσουμε το περιβάλλον για να το βοηθήσουμε. Αυτό μπορεί να είναι τόσο απλό όσο να βεβαιωθούμε ότι ο χώρος του παιδιού έχει πολλά ασφαλή, συναρπαστικά πράγματα με τα οποία μπορεί να παίξει. Βεβαιωνόμαστε ότι το παιδί μας δεν έχει πρόσβαση σε πράγματα που σπάνε ή είναι επικίνδυνα.

Επιλέγουμε τις μάχες μας

Πριν να εμπλακούμε σε οτιδήποτε κάνει το παιδί – ειδικά πριν πούμε «όχι» ή «μη» – αναρωτιόμαστε αν πράγματι είναι σημαντικό. Μειώνοντας τις οδηγίες, τις παρατηρήσεις και τα αρνητικά σχόλια στο ελάχιστο, δημιουργούμε λιγότερες ευκαιρίες για εντάσεις, συγκρούσεις και αρνητικά συναισθήματα.

Είμαστε σταθεροί

Αν του δώσουμε ό,τι μας ζητάει όταν κλαίει, μπορεί χωρίς να το καταλάβουμε να το εκπαιδεύσουμε να κλαψουρίζει περισσότερο. «Όχι» σημαίνει «όχι», όχι ίσως, οπότε δεν το λέμε εκτός αν το εννοούμε.

Κάνουμε τα πράγματα απλά και θετικά

Εάν δώσουμε σαφείς οδηγίες με απλά λόγια, το παιδί θα ξέρει τι περιμένουμε από αυτό – για παράδειγμα, «παρακαλώ κρατήστε το χέρι μου όταν διασχίζουμε το δρόμο». Και οι θετικοί κανόνες είναι συνήθως καλύτεροι από τους αρνητικούς, επειδή καθοδηγούν τη συμπεριφορά του παιδιού με θετικό τρόπο. Για παράδειγμα, «Παρακαλώ κλείστε την πόρτα» είναι καλύτερο από το  «Μην αφήνετε την πόρτα ανοιχτή».

Αφήνουμε τα παιδιά να αναλάβουν τις ευθύνες τους – και να υποστούν τις συνέπειες.

Καθώς το παιδί μεγαλώνει, μπορούμε να του δώσουμε περισσότερες αρμοδιότητες ώστε να μάθει και τις φυσικές συνέπειες της συμπεριφοράς του. Δεν χρειάζεται να είμαστε οι κακοί. Για παράδειγμα, εάν είναι ευθύνη του παιδιού σας να φτιάξει την τσάντα του για την εκδρομή και ξεχάσει το αγαπημένο του αρκουδάκι, θα πρέπει να το διαχειριστεί.
Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να υποστεί τις συνέπειες για μη αποδεκτή ή επικίνδυνη συμπεριφορά. Σε αυτήν την περίπτωση, είναι καλύτερο να έχουμε διασφαλίσει ότι έχουμε εξηγήσει σωστά και έχει συμφωνήσει εκ των προτέρων και το παιδί.

Μία φορά είναι αρκετή

Αν λέμε στο παιδί τι πρέπει να κάνει – ή τι να μην κάνει – πολύ συχνά, μπορεί να καταλήξει απλά να μην μας ακούει. Εάν θέλουμε να του δώσουμε μια τελευταία ευκαιρία να συνεργαστεί, υπενθυμίζουμε τις συνέπειες για τη μη συνεργασία. Μετά αρχίζουμε να μετράμε μέχρι το τρία.

Κάνουμε το παιδί να νιώθει σημαντικό

Αναθέτουμε στο παιδί  μερικές απλές δουλειές ή πράγματα που μπορεί να κάνει για να βοηθήσει την οικογένεια. Αυτό θα το κάνει να νιώθει σημαντικό, σιγά σιγά θα βελτιώνεται, θα νιώθει καλύτερα και θα θέλει να συνεχίσει. Και αν κερδίσει και κάποιο έπαινο για τη συμπεριφορά και την προσπάθειά του, αυτό θα βοηθήσει στην οικοδόμηση της αυτοεκτίμησής του.

Προετοιμάζουμε το παιδί για δύσκολες καταστάσεις

Υπάρχουν φορές που θα χρειαστεί να κάνουμε κάτι δύσκολο με το παιδί. Σκεφτόμαστε εκ των προτέρων αυτές τις δύσκολες καταστάσεις ,πχ στο γιατρό, ώστε να προετοιμάσουμε το παιδί. Του εξηγούμε τι θα αντιμετωπίσει, πως μπορεί να αντιδράσει, για ποιο λόγο χρειαζόμαστε τη συνεργασία του.

Διατηρούμε την αίσθηση του χιούμορ

Ας μην παίρνουμε τα πάντα σοβαρά. Μπορούμε να τραγουδάμε, να λέμε αστεία, να γελάμε μαζί ακόμα και όταν κάνουμε δουλειές. Τα παιδιά κάνουν περισσότερες δουλειές διασκεδάζοντας!